Cystatin C را بیشتر بشناسیم.
آزمایش Cystatin C برای تشخیص زودهنگام نارسایی کلیه می باشد.
Cystatin C پروتئین نسبتاً کوچکی است که توسط سلول های هسته دار بدن ساخته شده و با سرعت نسبتاً ثابتی در بدن تولید میگردد. میزان تولید آن از 4 ماهگی تا 70 سالگی نسبتا ثابت بوده و متناسب با GFR می باشد. سطح تولید آن بر خلاف Creatinine serum تحت تاثیر جرم عضله، جنس و نژاد نبوده و سایر محدودیت های Creatinine را نیز ندارد.
این پروتئین علاوه بر خون در بسیاری از مایعات بدن از جمله مایع نخاعی نیز وجود دارد و بوسیله گلومرول های کلیه از خون فیلتر شده و پس از فیلتر شدن در کلیه، مجدداً باز جذب می شوند. باز جذب آن توسط توبول پروکسیمال می باشد و در نبود نارسایی توبول پروکسیمال، به هیچ وجه در ادرار ترشح نمی شود. بنابراین ظهور آن در ادرار، نشان دهنده آسیب توبولی پروکسیمال می باشد. غلظت سرمی آن تنها به فیلتراسیون گلومرولی (GFR) بستگی دارد.
میزان این پروتئین در گردش خون با تغییر در میزان GFR بالا و پایین، شاخص مناسبی در جهت تعیین عملکرد کلیوی است.
در بیماری مزمن کلیوی (CKD) سطح GFR بصورت پیشرونده ای کاهش می یابد. در واقع سطح بالایی از Cystatin C نشان دهنده کاهش GFR است.
Cystatin C به جهت اینکه بیماری را زود تشخیص می دهد، جایگزین مناسبی برای آزمایش Creatinine Serum می باشد.
آزمایش Creatinine Serum قادر به اندازه گیری مستقیم عملکرد کلیه نبوده و حتی زمانی که 50 درصد کارکرد کلیه از بین میرود، همچنان مقادیر فرد را نرمال گزارش می دهد. این خطای بزرگ در آزمایش Cystatin C دیده نمی شود.
Cystatin C بعنوان مارکری بسیار با دقت تر ازCreatinine بوده و در پایش بیمارانی با اختلالات ابتدایی در عملکرد کلیوی و بیماران فاقد علامت، نقش مهمی دارد. حتی هنگامی که فرد دچار سیروز کبدی می باشد و یا بعلت بیماریهای عضلانی دچار از دست رفتن حجم عضله می شود، در بیان عملکرد کلیه بسیار دقیق تر از Creatinine عمل میکند.
با توجه به اینکه بسیاری از بیماران کلیوی با استفاده از آزمایش Creatinine، به موقع تشخیص داده نمی شوند، بعد از طی زمان، این افراد دچار بیماری های مزمن کلیوی می گردند درحالیکه با آزمایش به موقع با تست Cystatin C بسیاری از بیماران در همان ابتدا بیماری، تشخیص داده شده و می توانند به راحتی درمان شوند.
کاربردهای بالینی:
- ارزیابی عملکرد کلیه در افراد مشکوک به داشتن بیماری کلیوی
- شاخص میزان فیلتراسیون گلومرولی(GFR) به ویژه در بیمارانی که در آن Creatinine Serum ممکن است گمراه کننده باشد ( برای مثال در افراد بسیار چاق، افراد مسن و یا دچار سوء تغذیه)
- پایش پاسخ درمان در بیماران کلیوی
- تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی
- تشخیص زود هنگام کاهش میزان فیلتراسیون گلومرولی در روزهای نخست پس از پیوند کلیه
- تشخیص زودهنگام اختلال کلیه در دیابت تیپ 1 و 11
بدلیل ارزش تشخیص بسیار بالا این تست، شرکت پادگستر آزما در تلاش است بتواند با اطلاع رسانی به متخصصان کلیه و مجاری ادراری و مراکز معتبر آزمایشگاهی، گامی مؤثر در ارائه خدمات رسانی به این بیماران بردارد.